SJAJNE VESTI IZ NIŠA!
Zavoda za zaštitu prirode Srbije će od 13. do 16. avgusta na svom pultu ponuditi gostima festivala „Nišvil“ brošure ukojima će se upoznati sa prirodnim lepotama i kako obići zaštićena područja jugoistočne Srbije.
Prvog dana festivala na niškoj Tvrđavi biće predstavljeni parkovi prirode Stara planina i Sićevačka klisura kao i rezervati Jelašnička klisura i Suva planina.
Stara planina regionalno pripada Istočnoj Srbiji, i administrativno se prostire na teritorijama četiri opštine, Zaječar, Knjaževac, Pirot i Dimitrovgrad. Planiniski masiv Stare planine sastoji se iz Zaglavka i Visoka, u kojima dominiraju Trgoviški i Beli Timok, odnosno Visočica i Toplodolska reka. Na nju se može stići iz više pravaca, a udaljena je od Beograda 330km, od Niša 70km a 50km od Knjaževca ili Pirota.
Najkraći put za one koji dolaze iz Beograda ili Zapadne Srbije je Sokobanja-Knjaževac-Kalna-Babin zub, ali je ovaj putni pravac u lošem stanju, pa se ne preporučuje a ukoliko se putuje na relaciji Niš-Svrljig-Knjaževac-Kalna-Babinzub, put je dugačak 110 kilometara, sa dobrom vertikalnom i horizontalnom signalizacijom. Ovaj pravac se redovno održava i trenutno je najbolji izbor za dolazak na Staru planinu.Jelašnička klisura koja od 1995. godine ima status „Park prirode i kategorije zaštite“, je deo rečne doline Jelašničke reke nastala intenzivnim vertikalnim usecanjem njenog vodenog toka u krečnjačku stensku masu, zapadnih ogranaka Suve planine. Nalazi se u gradskoj opštini Niška Banja na području grada Niša u Nišavskom upravniom okrugu, između naselja Jelašnica (severno) i naselja Čukljenik (južno). Udaljena je 14 km istočno od Niša i 3 km od Niške Banje. Duga je oko 2 km, a široka svega 30 metara. Ona spaja Nišku kotlinu sa naseljima i turističkom destinacijom Bojanine vode na severozapadnim obroncima Suve planine. Smatra se prirodnim dobrom Republike Srbije od izuzetnog značaja, u cilju očuvanja prirodnih vrednosti i endemskih i subendemskih vrsta biljaka, koje su tu pronađene.
Zatim će drugog dana biti prezentovan predeo Vlasine.
Vlasina je reka u jugoistočnoj Srbiji, izvor joj je ispod brane Vlasinskog jezera i smatra se za jednu od najčistijih reka Srbije. Vlasina ne porazumeva samo reku nego i okolinu, kao Vlasinsko jezero i visoravan na 1260m nadmorske visine.Na Vlasini, nadomak Crne Trave, u okruženju planina Čemernik, Gramada, Vardenika i Miljevskim planinama, ima oko 150 registrovanih izvora na nadmorskoj visini od 800 m do 1500 m. Najvažnije pritoke su: Lužnica, Tegošnica i Pusta reka dužina Vlasine je oko 70 km posle kojih se ona kao desna pritoka uliva u Južnu Moravu, 10 km nizvodno od Vlasotinca. . Na proleće, usled otapanja snega u planinskom predelu, koji okružuje korito reke Vlasine. U Vlasotincu je korito reke sanirano i nasipom ograničeno nakon poplave 1988. g. Tu je isto izgrađeno i malo akumulaciono jezero za potrebe napajanja gradskog vodovoda.Na Vlasinskomblatu, iznad Vlasinskog jezera, izgrađena je krajem devedesetih godina fabrika mineralne vode „Vlasinska rosa“. Tu fabriku je 2005. godine kupila kompanija Koka Kola.
A trećeg dana biće predstavljena Cerjanska pećina i Lalinačka slatina.
Cerjanska pećina je udaljena od Niša 14 km i smeštena je u širem prostoru izletišta Kamenički vis. Ulaz se nalazi na mestu poniranja Provalijske reke na visini od 515 m nadmorske visine. Pećina je hidrološki aktivna a geolozi procenjuju da je Cerjanska pećina nastala pre nešto više od 2 miliona godina. Kraj pećine još uvek nije otkriven. Pećina je bogata nakitom koji se prostire celom njenom dužinom. Ona otkriva predivan podzemni svet satkan od hodnika i dvorana prosečne visine od 15 do 40 m koji kriju na stotine morfoloških i hidroloških oblika, najrazličitijih formi, veličina i boja, pećinskog nakita – stalaktita, stalagmita, heliktita, talasastih draperija, pećinskih korala i kristalnih cvetova koji se samo ovde mogu videti u Srbiji. Heliktiti koji su ovde pronađeni predstavljaju posebnu vrstu pećinskog nakita koji se suprotno fizičkim zakonima i zemljinoj teži formira i pruža i visi u svim pravcima kao naelektrisana kosa. Zavod za zaštitu spomenika prirode, 1998. godine, proglasio je Cerjansku pećinu kao prirodno dobro prve kategorije, međutim zbog nedostatka sredstava pećina još uvek nije uređena niti dostupna posetiocima.
Za poslednji dan biće predstavljeni spomenici prirode Resavska pećina, Risovača i Lisine.
Svi zainteresovani će na pultu, koji će raditi od 14 do 20 sati, moći da provere koliko poznaju prirodu Srbije tako što će učestvovati u anketi „Zasadi pa se iznenadi“. Kao nagradu dobiće kesicu sa semenima, ali neće znati koje su biljke u pitanju, dok ih ne zasade i one ne izrastu.
Za najmlađe Zavod za zaštitu prirode pripremio je i program koji će o svetu prirode učiti kroz igre – eko skakalice, bojanke i medveđe staze.
SJAJNO!
Pingback: Speleolozi došli do kraja Cerjanske pećine kod Niša | Sjajne Vesti