SJAJNE VESTI PREDSTAVLJAJU PRVI AUTORSKI TEKST

Osmi nastavak priče o (NE) ZASEJANOJ SRBIJI je pred vama. Predrag Martinović, naš saradnik-analitičar, se potrudio da objektivno sagleda činjenično stanje i da svoja zapažanja pretoči u jedan tekst koji je izdeljen na nekoliko članaka. Do sada su predstavljene vrlo interesantne teme, a ovaj put predstavlja podtemu:

„Zaboravljeni potencijali poljoprivrede“

Kako je na samom početku teksta rečeno poljoprivreda obuhvata veoma široku oblast društvenog života i njome se mogu baviti i ljudi koji naseljavaju krajeve koji ne obiluju kvalitativno zemljišnim potencijalom.

Jedan stanovnik planete Zemlje bez kojeg je život na njoj nezamisliv, nemoguć jeste pčela. Pčelarstvo spada u zanatski deo poljoprivrede koji još uvek nije nestao na prostoru Srbije i svake godine se na teritoriji naše zemlje proizvode sve veće količine meda i sekundarnih pčelinjih proizvoda. Kako bez pčela ne bi bilo moguće razmnožavanje biljaka jer su pčele najbolji oprašivači tako država mora pomoći pčelarska društva da svoje košnice raspoređuju na strateški bitnim mestima odnosno tamo gde je najrazvijenija poljoprivredna proizvodnja onih biljnih kultura čije su pčele konzumenti. Takođe, država mora biti garant kvaliteta meda koji se izvozi na inostrano tržište i krajnji prodavac prema inostranim kupcima otkupom meda direktno od proizvođača. Sa druge strane ne sme se ponašati despotski prema pčelarima već mora uvesti podsticaje i omogućiti društvima edukacije kako bi se upoznali sa novitetima u struci.

Sledeći zanati nastali direktno iz poljoprivrede jesu kožarstvo, korišćenje perja i vunarstvo. Danas oni potpadaju pod ono što kvaziinteligencija Srbije naziva starim zanatima, a zaboravlja se da koža daje mnogo proizvoda visokog kvaliteta – obuću, šešire, odeću itd. Isti je slučaj i sa vunom ali i perjem. Osim u klasičnoj primeni ovi zanati svoje mesto mogu pronaći i u turističkoj promociji Srbije i njenih šarolikih kulturnih elemenata predstavljenih kroz narodne nošnje i tkanine prožete bojama različitih regija.

Godine 1961. zahvaljujući proboju naftnog derivata koji se zove sintetika iz naše zemlje je proterana jedna vrsta moljca čiji životni ciklus zavisi isključivo od čoveka. Najvažniji proizvod tog moljca jeste svila. Naravno, reč je o svilenoj bubi čija jedna čaura daje svilenu nit dugačku 2.5-4 metara. Kao najveći proizvođač svile današnjice, Narodna Republika Kina je 2005. godine inkasirala skoro milijardu američkih dolara samo od proizvodnje svile. I ako se misli da je svilarstvo zaista umrlo kao zanat ono je i danas veoma razvijeno u Kini, Indiji, Tajlandu i nekim arapskim zemljama jer sam uzgoj svilene bube ne iziskuje niti previše prostora niti previše truda i neko se tim zanatom može baviti kao dodatnim poslom. Svilena buba se hrani isključivo listom belog duda koji je nakon 1961. godine takođe u drastičnom opadanju da bi njegov broj u današnjoj Srbiji jedva prelazio nekoliko hiljada stabala i to uzgojenih isključivo radi korišćenja ploda u pravljenju rakije.

Krajevi Jugoslavije koji su se najviše bavili svilarstvom su bili Srbija i Makedonija. Ovo je prilično unosan posao koji je pogodan za početak razvoja siromašnih regiona zemlje i uz podsticaje države koji ne moraju biti veliki relativno brzo bi mogao da se podnese izveštaj o unapređenju regiona zahvaljujući svilarstvu. Svetsko tržište je veoma veliko i orijentacija jedne države koja se nalazi na geostrateškom položaju Srbije prema svilarstvu bi umnogome dovela svilu ponovo u Evropu upravo sa razloga jeftinijeg transporta. Naravno postavlja se pitanje koliko bi povratak prirodne svile u kapitalističku Evropu bio dozvoljen od strane lobija naftne industrije (na početku ovog segmenta teksta rečeno je da je svilu potisnula sintetika koja je derivat nafte) ali bi potražnja sigurno bila pojačana kada bi se pojavila i ozbiljna ponuda.

Malo je poznata primena svile čak i u vojnoj i tehnološkoj industriji; pored klasične tekstilne industrije svila svoju primenu ima i u avio i automobilskoj industriji, inženjeringu, medicini i, praktično u svim oblastima života tako da potražnja jeste već velika i pojava novog proizvodnog tržišta mogla bi doneti značajan pomak u sveukupnoj ekonomiji tog tržišta, odnosno države.

Oporavak ovih i drugih zaboravljenih zanata predstavlja još jedan segment u programu oporavka privrede kroz korišćenje zemlje kao prirodno obnovljivog resursa. Ono što se ne sme zaboraviti jeste da Srbija mora krenuti od samih početaka proizvodnih i trgovinskih odnosa jer je nedomaćinskim vođenjem države i prelaskom na liberalno-tržišni ekonomski sistem sankcijama, ratom i NATO-agresijom izuzetno oslabljen ekonomski sitem došao do urušavanja te je Vlada prinuđena da uzimanjem sve novih kredita od MMF-a, Svetske Banke i ostalih zajmodavaca održava privid socijanog mira dok novim planiram otpuštanjima radnika i teranjem istih u privatni sektor ojačava gazde-izrabljivače sa jedne, a dodatno osiromašuje narod sa druge strane.

Neodgovornom agrarnom politikom Vlada (bez apostrofiranja činilaca Vlade, autor se ovde osvrće na Vladu kao organ izvršne vlasti) je odustala od razvoja poljoprivrede i seljaka ostavila da se sam snalazi u novim vlasničkim i tržišnim odnosima u koje je uvela državu bez ikakve prethodne pripreme. Izgubilo se i još se gubi vreme koje je dragoceno za oporavak države koji mora biti proveden fazno od najurgentnijeg sektora od svih najurgentnijih sektora, a to je upravo poljoprivreda. Uvođenjem drugačijih vlasničkih i tržišnih odnosa u državi, Srbija se može nadati prvo zaustavljanju propadanja svoje privrede, a zatim laganom rastu koji će trajati godina. Sada smo u početnoj razvojnoj fazi, a nerazvijena i stabilna ekonomija kako tvrde članovi Vlade.

Naša budućnost definitivno neće zavisiti ni od evropskog puta ni od nacionalne ni od liberalne politike. Našu će budućnost odrediti poljoprivreda, odnos prema zemljištu i tipu tržišta za koji se bude odlučio neki naredni državni sistem. Samo, moramo shvatiti da vremena za čekanje nema, da će nas svaka godina postojećeg stanja propadanja koštati najmanje pet godina oporavka.

  agrarna politika, kozarstvo, kupujmo domace proizvode, nezasejana srbija, pcele, perje, predrag martinovic, sjajne vesti, srbija, svilena buba, top vesti, vunarstvo