Najstarija somborska ikona

ISTORIJA, ISTORIJA GRADOVA, RELIGIJA  
Najstarija somborska ikona

SJAJNE VESTI O NAJSTARIJOJ SOMBORSKOJ IKONI

Ove godine navršava se tri veka kako se u Somboru nalazi stara ikona Presvete Bogorodice sa Hristom, živopisana na drvetu decenijama, a možda i vekovima pre prispeća u naš grad. Po izgonu Turaka 1687. godine, ovdašnji Srbi su preuzeli jednu od šest turskih džamija. Ona se nalazila u severozapadnom delu tadašnjeg Sombora, i pretvorili je u pravoslavnu crkvu posvećenu Sv. Jovanu Preteči.

U vreme tzv. „Varadinskog rata“ između Austrije i Turske, u ovoj crkvi su 1716. god. utočište našli kaluđeri starog fruškogorskog manastira Jazak (zadužbine despota Jovana Brankovića), izbegli zbog opasnosti od turskog prodora u Srem. Jazački kaluđeri poneli su i mošti poslednjeg vladara iz loze Nemanjića – srpskog cara Stefana Uroša V, sina Dušanovog. Takođe i važnije manastirske dragocenosti, te su carske mošti dve godine bile izložene u somborskoj crkvi Sv. Jovana Preteče. Posle Požarevačkog mira i povlačenja Turaka, kaluđeri su se u jesen 1718. g. vratili u svoj manastir, a somborski Srbi ispratili su njihovu povorku u svečanoj litiji, noseći carske mošti na ramenima, do varoške kapije na Sivačkom putu.

IKONA U SREM DONETA SA KOSOVA POLJA

Kako piše pedagog Nikola Vukićević (po majci i sâm potomak prvih sveštenika Svetopretečeve crkve), jazački kaluđeri su, u znak zahvalnosti, darovali crkvi Sv. Jovana Preteče starodrevnu ikonu Matere Božije (tzv. „Arapska Bogorodica“, vel. 43,5 x 32 cm). U letopisu ove crkve, koji je 1890. god. sastavio sveštenik Mladen Borđoški, kaže se da su tu ikonu kaluđeri u Srem doneli iz jednog manastira na Kosovu Polju, blizu varošice Nerodmilje (verovatno 1705. godine, kada su iz Nerodimlje u Jazak prenete carske mošti poslednjeg Nemanjića).

Ikona je, kao prestona, postavljena na Bogorodičin tron. Na njemu je ostala i nakon rušenja nekadašnje i izgradnje današnje crkve Sv. Jovana Preteče (1786-1790), a pred njom su stari sveštenici ove crkve čitali molitve za ozdravljenje bolesnika. I danas, nakon 300 godina, ova lepa stara ikona nalazi se na svom tronu.

Veliki pozdrav iz Sombora

SJAJNO!



Morate se ulogovati da bi postavili komentar Login