SJAJNE VESTI IZ SOMBORA Tokom 108 godina postojanja (1812-1920), prva Srpska učiteljska škola – Preparandija, radila je u Somboru 104 godine. Preseljena iz Sentandreje, gde je osnovana 1812. godine. Srpska preparandija je započela svoj somborski život u novembru 1816, u nekadašnjoj zgradi Mrazovićeve Norme. Prolazila je Preparandija, jedna od četiri srpske srednje škole tog vremena, […]
SJAJNE VESTI O UZGAJANJU DUDOVA I SVILARSTVU Austrijske vlasti su, od polovine 18. veka, državnim merama unapređivale sađenje dudova radi uzgoja svilene bube i proizvodnje svile. (Svaki muškarac je, pre stupanja u brak, morao da zasadi po nekoliko stabala duda). Somborski Magistrat je još 1765. g. preporučivao gajenje svilenih buba, a 1788. g. u gradu […]
SJAJNE VESTI O PRESELENJU PREPARANDIJE U SUMBOR Dva veka je prošlo kako je prva Srpska učiteljska škola – Preparandija, u jesen 1816. godine, preseljena iz Sentandreje u Sombor. Osnovana je četiri godine ranije, zalaganjem carskog savetnika i prosvetnog nadzornika Uroša Nestorovića. Sentandrejska Preparandija počela je ubrzo da opada brojem đaka zbog udaljenosti. Ona nije bila […]
SJAJNE VESTI O UPUTSTVU ZA PČELARE NA BUNJEVAČKOM IZ 18. VEKA Josip Toldi, inspektor za pčelarstvo pri Bačkoj komorskoj adminsitraciji, čije se sedište od 1750. g. nalazilo u Somboru, objavio je kratak pčelarski priručnik ili uputstvo na osam strana. Napisan je pomalo arhaičnim latiničnim pismom u Zomboru, dana 12. svibnja 1789, na tzv. „ilirskom“, odnosno […]
SJAJNE VESTI O NAJSTARIJOJ SOMBORSKOJ IKONI Ove godine navršava se tri veka kako se u Somboru nalazi stara ikona Presvete Bogorodice sa Hristom, živopisana na drvetu decenijama, a možda i vekovima pre prispeća u naš grad. Po izgonu Turaka 1687. godine, ovdašnji Srbi su preuzeli jednu od šest turskih džamija. Ona se nalazila u severozapadnom […]
SJAJNE VESTI O OSVETLJAVANJU SOMBORA Nadzor nad osvetljenjem somborskih ulica pominje se u obavezama gradskog konzula još 1813. godine. Prvi trag o sistemskom osvetljenju središta grada potiče iz 1828. godine, kada je osam lampi postavljeno ispred Gradske kuće, a četiri godine kasnije i oko zgrade Županije (po potrebi su bili osvetljavani i vašari ili svetkovine). […]
SJAJNE VESTI O SOMBORSKOM PRIMERKU „STRADIVARIJA“ Najpoznatiji graditelj violina, znameniti italijanski majstor Antonio Stradivari (1644-1737), tokom decenija rada svojeručno je načinio oko 1.100 instrumenata (violina, viola, čela i gitara). Sačuvano je blizu 650 i to najviše violina (oko 500), koje danas dosežu i do milionskih vrednosti. Prema pisanju domaće štampe između dva svetska rata, u […]
SJAJNE VESTI O SOMBORCU KOJI JE PREPOZNAVAO VEŠTICE Mada u našem narodu i na ovim prostorima nije bilo organizovanog proganjanja i spaljivanja navodnih veštica, niti histerije lova na veštice poput one koja je, tokom XVI i XVII veka, vladala mnogim evropskim i američkim gradovima, ovdašnji narod je u svom praznoverju i neukosti duboko verovao u […]
SJAJNE VESTI O ŽETVI I VRŠIDBI NA SOMBORSKIM BUNJEVAČKIM SALAŠIMA Tek što pripeče leto, oko Petrovdana, na somborskim bunjevačkim salašima, u Gradini i Nenadiću, počinjali su žetveni radovi, koji bi uposlili svu kućnu čeljad. Žetva je predstavljala mukotrpan posao, koji se obavljao po užarenom suncu, od njegovog izlaska do zalaska. U somborskih salašara postojala je […]
SJAJNE VESTI O STARIM SOMBORSKIM RAZGLEDNICAMA Sombor ima mali broj sačuvanih starih veduta koje svedoče o nekadašnjem izgledu grada, ali je pojavom fotografije počelo doba njegovog učestalog „slikovanja“. Iznenađujuće je velik broj razglednica sa fotografijama Sombora koje su objavljene krajem XIX i početkom XX veka. Sudeći po datumima slanja ili pečatima na sačuvanim primercima, prve […]
